Deze blog gaat over de geschiedenis en de oorsprong van het bekende kopje koffie, de Cappuccino. En die is best verrassend! Laat je meesleuren in de wonderlijke wereld van kloosterlingen en Turkse koffie. Maar eerst, wat is een Cappuccino?

Een Cappuccino is een koffie dat bestaat uit gelijke delen espresso, melk en melkschuim. Wel of niet bestrooid met cacaopoeder, strikt genomen niet want de melkschuim verdwijnt dan sneller.

Wat betekent Cappuccino?

Het Latijnse woord voor kap is Caputium. En in het Italiaans is dat cappuccio (cappucino betekent kapje). In het Nederlands vind je het woord terug in capuchon.

De koffiehuizen in Wenen

De eerste licentie voor het schenken van koffie aan klanten in je eigen huis is in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen in 1685 afgegeven aan de Armeniër Johannes Theodat (1640 – 1725). Onze Johannes serveerde zijn Turkse koffie vanuit zijn eigen huiskamer.  Het begrip koffiehuis werd langzaam populair maar in 1819 kende de stad toch al 150 koffiehuizen en in 1900 waren dat er 600.

Unesco vond deze Weense koffiehuiscultuur zo bijzonder dat het in 2011 als immaterieel cultureel erfgoed werd geregistreerd.

Koffie Melange

In die tijd, dus eind 17^de eeuw,  werd de koffie met melk (room), kruiden, suiker en zelfs een rauw ei geserveerd en werd koffie Melange genoemd.

Maar hoe bestelde je nu een lekker kopje koffie naar je eigen smaak. Dat werd gedaan door een kleur te benoemen naar de kleur van de habijt van de toen zeer bekende monniken die overal rondliepen, de bruine kleur van de gewaden van de kapucijners werd aangeduid als een Kapuziner Kaffee en wilde je als klant wat meer melk in je koffie dan bestelde je een Franziskaner naar de lichter gekleurde mantels van de orde der Franciscanen.

Tijd voor een legende, de kapucijner monnik Marco d’Aviano

Onze Marco werd geboren in 1631 onder de naam Carlo Domenico Cristofori (1631-1699), je zou zeggen dat is ook een mooie naam maar natuurlijk wat meer christelijk. Culinair gebeurde er van alles tijdens de belegering van Wenen, denk maar aan de croissant. Toen de Turken de belegering opgaven (12 September 1683) werden er in de verlaten kampen grote hoeveelheden (Turkse) koffie gevonden. Koffie was toen nog niet bekend dus de bittere smaak viel toch wel tegen, gelukkig was daar Marco en die adviseerde de soldaten om de koffie aan te lengen met zoete melk tot de kleur van zijn habijt. De Kapuziner was geboren en het drankje verspreidde zich snel door Wenen en de rest van het keizerlijke rijk.

Hoe kwam de Cappuccino in Italië?

De Hongaar Francesco Illy (1892 – 1956) richtte in 1933 het beroemde bedrijf Illy op in Trieste, Italië. Twee jaar later, in 1935, ontwierp Francesco de eerste automatische koffiemachine die water door stoom onder druk verving (de illette) . Ineens kon je in elk koffiehuis eenvoudig de melk opstomen en een schuimlaag op de espresso schenken. De moderne Cappuccino was geboren en veroverde, vooral na WW II, de wereld.